Czy dziecko ma obowiązek opieki nad rodzicem?

20 mar Czy dziecko ma obowiązek opieki nad rodzicem?

Kodeks rodzinny i opiekuńczy (art. 87) zobowiązuje rodziców i dzieci do wzajemnego szacunku i wspierania się. Przez pojęcie „wspierania się” rozumieć należy zarówno wsparcie duchowe, jak i materialne. Konkretyzacją wsparcia materialnego jest obowiązek alimentacyjny.

Podkreślić trzeba, że ustawa co prawda zobowiązuje rodziców i dzieci do wzajemnej pomocy, jednocześnie nie daje prawnych podstaw do przymuszenia dziecka do sprawowania opieki na rodzicem, jak również nie nakłada żadnych sankcji w razie uchylania się przez dziecko od tego obowiązku.

Obowiązek opieki dziecka nad starszym, często schorowanym rodzicem, ma wymiar bardziej moralny niż prawny. Pomoc ta powinna być bezinteresowna, ponieważ nie da się nikogo przymusić do pomocy i opieki nad drugą osobą.

Jeżeli rodzic znajduje się w niedostatku, może dochodzić od swojego dziecka alimentów (art. 128, art. 129 i art. 133 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Alimenty mają na celu dostarczenie osobie uprawnionej środków utrzymania. Stan niedostatku ma miejsce wówczas, gdy rodzic nie ma albo żadnych dochodów albo dochody te są na tyle niskie, że nie wystarczają na pokrycie wszystkich uzasadnionych potrzeb rodzica.

Jeżeli dziecko, wbrew ugodzie sądowej lub wyrokowi, będzie uchylać się od wykonania obowiązku alimentacyjnego, może ponieść odpowiedzialność karną za przestępstwo niealimentacji (art. 209 Kodeksu karnego).

Jeżeli dziecko porzuci rodzica jako osobę nieporadną, pozostawiając ją bez opieki i środków do życia, może także ponieść odpowiedzialność karną za przestępstwo z art. 210 Kodeksu karnego, tj. porzucenie osoby nieporadnej.

Pamiętać też należy, że w razie umieszczenia rodzica przez właściwy organ w domu opieki społecznej, gdy dochody rodzica nie pozwalają na pokrycie w całości kosztów pobytu w domu opieki społecznej, dziecko na mocy decyzji administracyjnej może zostać zobowiązane do opłacania pobytu rodzica w tej placówce.