Rozwód obywateli polskich mieszkających za granicą.

20 sie Rozwód obywateli polskich mieszkających za granicą.

W obecnych czasach, w związku z migracją Polaków poza granice kraju, często pojawia się problem sądu właściwego w sprawie o rozwód. Przykładowo, małżonkowie – obywatele polscy – na stałe mieszkający w Wielkiej Brytanii, zamierzają się rozwieść. Czy mogą to zrobić przed polskim sądem? Tak, zgodnie z art. 11031 § 1 pkt 4 k.p.c., polski sąd jest właściwy w sprawach małżeńskich, jeżeli oboje małżonkowie są obywatelami polskimi (a zatem nie muszą mieszkać w Polsce, wystarczy przesłanka obywatelstwa).

I co dalej? Zgodnie z powyższym, pozew o rozwód można złożyć przed polskim sądem, ale którym konkretnie? Rzeczowo właściwy będzie sąd okręgowy (art. 17 pkt 1 k.p.c.). Co do właściwości miejscowej, w sprawach o rozwód występuje właściwość wyłączna, tzn. pozew o rozwód złożyć należy w sądzie, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania, jeżeli choć jedno z nich w okręgu tym jeszcze ma miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu. Z braku takiej podstawy wyłącznie właściwy jest sąd miejsca zamieszkania strony pozwanej, a jeżeli i tej podstawy nie ma – sąd miejsca zamieszkania powoda (art. 41 k.p.c.). Przepis ten nie może mieć jednak zastosowania do małżonków mieszkających za granicą.

W takiej sytuacji z pomocą przychodzi art. 45 k.p.c., zgodnie z którym, jeżeli w myśl przepisów kodeksu postępowania cywilnego nie można na podstawie okoliczności sprawy ustalić właściwości miejscowej, Sąd Najwyższy na posiedzeniu niejawnym oznaczy sąd, przed który należy wytoczyć powództwo. Oznacza to, że miejscowo właściwy sąd okręgowy do wytoczenia powództwa o rozwód musi oznaczyć Sąd Najwyższy. Może to uczynić jeszcze przed wytoczeniem powództwa na wniosek małżonka, który zamierza złożyć pozew lub w trakcie sprawy rozwodowej na wniosek strony lub sądu, przed którym wytoczono powództwo o rozwód.