Jak spisać swoją ostatnią wolę?

13 sie Jak spisać swoją ostatnią wolę?

Zgodnie z polskimi przepisami, dziedziczyć po osobie zmarłej można albo z mocy ustawy albo z mocy testamentu. Dziedziczenie ustawowe ma miejsce, gdy spadkodawca nie pozostawił po sobie testamentu bądź osoby powołane w testamencie do dziedziczenia nie chcą lub nie mogą być spadkobiercami. Dziedziczenie z mocy ustawy nastąpi także wówczas, gdy z określonych powodów testament okazał się nieważny (np. został sporządzony pod wpływem groźby).

Rozporządzić majątkiem na wypadek śmierci można wyłącznie w drodze testamentu. Testament może zawierać ostatnią wolę tylko jednego spadkodawcy.

Testament można sporządzić odręcznie (tzw. testament holograficzny). Aby testament ten był ważny, musi zostać w całości sporządzony pismem ręcznym, podpisany przez spadkodawcę i opatrzony datą.

Testament może mieć także formę aktu notarialnego, czyli sporządzany jest przez notariusza.

Mało znaną formą testamentu jest testament allograficzny, który polega na ustnym oświadczeniu przez spadkodawcę ostatniej woli w obecności dwóch świadków wobec wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starosty, marszałka województwa, sekretarza powiatu albo gminy lub kierownika urzędu stanu cywilnego. Następnie, osoba urzędowa, przed którą złożono oświadczenie, sporządza protokół, który opatruje datą jego sporządzenia. Protokół jest odczytywany spadkodawcy w obecności świadków. Po odczytaniu, spadkodawca, świadkowie i osoba urzędowa podpisują protokół.

Poza wyżej wymienionymi testamentami zwykłymi, wyróżnia się także testamenty szczególne, które sporządzane są w wyjątkowych, ściśle określonych okolicznościach, a mianowicie:

1. testament ustny. Spadkodawca w razie obawy rychłej śmierci albo jeżeli wskutek szczególnych okoliczności zachowanie zwykłej formy testamentu nie jest możliwe lub bardzo utrudnione (np. w razie wystąpienia powodzi lub innych katastrof naturalnych lub podczas działań wojennych), może oświadczyć swoją ostatnią wolę ustnie przy jednoczesnej obecności co najmniej trzech świadków. W ciągu roku od złożenia oświadczenia ostatniej woli, treść testamentu powinna zostać stwierdzona na piśmie w ten sposób, że jeden ze świadków albo osoba trzecia spisze oświadczenie spadkodawcy, z podaniem miejsca i daty oświadczenia oraz miejsca i daty sporządzenia pisma, a pismo to podpiszą spadkodawca i dwaj świadkowie albo wszyscy świadkowie. Jeżeli treść testamentu nie została w ten sposób stwierdzona, to w ciągu sześciu miesięcy od dnia otwarcia spadku (tj. śmierci spadkodawcy) można ją stwierdzić przez zgodne zeznania świadków złożone przed sądem. Jeżeli przesłuchanie jednego ze świadków nie jest możliwe lub napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody, sąd może poprzestać na zgodnych zeznaniach dwóch świadków;
2. testament podróżny, który może być sporządzony podczas podroży na polskim statku morskim lub powietrznym w ten sposób, że spadkodawca przed dowódcą statku lub jego zastępcą oświadcza swoją ostatnią wolę. Dodatkowo, przy złożeniu oświadczenia muszą być obecni dwaj świadkowie. Następnie, dowódca statku lub jego zastępca, spisuje wolę spadkodawcy, podając datę jej spisania, i pismo to w obecności świadków odczytuje spadkodawcy, po czym pismo podpisują spadkodawca, świadkowie oraz dowódca statku lub jego zastępca;
3. testament wojskowy, który może być sporządzony tylko w czasie mobilizacji lub wojny albo przebywania w niewoli, m.in. przez żołnierzy Sił Zbrojnych pełniących czynną służbę wojskową, pracowników cywilnych zatrudnionych w Siłach Zbrojnych czy osoby wykonujące czynności duszpasterskie w Siłach Zbrojnych w jednej z form wskazanych w rozporządzeniu Ministra Obrony Narodowej z dnia 30 stycznia 1965 r. w sprawie testamentów wojskowych, np. poprzez oświadczenie ostatniej woli ustnie w obecności dwóch świadków jednocześnie obecnych, z których jeden spisuje wolę spadkodawcy, podając miejsce i datę jej spisania, a następnie tak sporządzony testament podpisywany jest przez spadkodawcę i dwóch świadków.

Podstawa prawna: art. 926, 941 – 955 k.c. oraz rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 30 stycznia 1965 r. w sprawie testamentów wojskowych (Dz.U. z 1965 r. Nr 7, poz. 38).